Na płycie dołączonej do Komputer Świata Special 1/2019 znajdziemy pakiet trzech najlepszych anonimowych systemów operacyjnych, które zapewniają prywatność lepiej niż Windows.

Tails

Tails jest to dystrybucja systemu Linux oparta na Debianie. Rozwinięcie skrótowca The Amnesiac Incognito Live System wskazuje, że jest to wersja Live. A to oznacza, że możemy z niej korzystać bez instalacji, bo do uruchomienia wystarczy dowolny nośnik (musimy go przygotować za pomocą programu Rufus, również dostępnego na płycie). Uruchamiając system na przykład z pendrive’a, możemy pracować, nie zostawiając żadnych śladów w komputerze.

Do czego służy Tails

Głównym zadaniem tego systemu jest zapewnienie użytkownikowi jak największej anonimowości, prywatności i bezpieczeństwa w sieci. Jest to trudne – praktycznie cały ruch w internecie jest przecież rejestrowany. Dlatego Tails wymusza wszystkie połączenia z siecią przez Tor. Jeśli jakiś program chce uzyskać niechroniony dostęp, jest blokowany, aby nas nie zdekonspirował. W systemie jest też wiele narzędzi, które zwiększają bezpieczeństwo – na przykład specjalne wtyczki do przeglądarki, które wymuszają szyfrowane połączenia.

Pierwsze uruchomienie

Po uruchomieniu systemu z bootowalnego nośnika pojawi się ekran powitalny. Wybieramy język systemu i typ klawiatury (domyślny jest angielski). Potem wystarczy kliknąć na Uruchom Tails (Start Tails).

Obsługa systemu

Interfejs systemu jest łatwy w obsłudze. Osoby korzystające na co dzień z Windows nie powinny mieć problemów. Oto gdzie co znajdziemy:

Programy – tu znajdziemy listę z wszystkimi aplikacjami podzielonymi na kategorie; w kategorii Ulubione umieszczono bezpieczną anonimową przeglądarkę – Tor.

Miejsca – dostęp do najważniejszych katalogów w systemie

Kalendarz z zegarem 

Wirtualna klawiatura – warto z niej korzystać przy logowaniu do ważnych witryn

OpenPGP Applet – pozwala zarządzać kluczami i szyfrować

Open Onion Circuit – informacje o dostępnych węzłach sieci

Ułatwienia dostępu 

Wybór języka i klawiatury 

Połączenia sieciowe, dźwięk i wyłączanie systemu 

Pasek zadań z aktywnymi programami

Wybieranie obszarów roboczych 

Jeśli przesuniemy kursor w skrajny lewy róg ekranu, otworzy się specjalny launcher znany z systemu Debian, który ułatwia znajdowanie programów i udostępnia wyszukiwarkę. Daje też podgląd aktywnych okien na każdym obszarze roboczym.

Kiedy wyłączamy system, Tails zawsze stara się zatrzeć wszelkie ślady korzystania z komputera, w tym celu wykonywane jest czyszczenie pamięci RAM. Informacja o tym pojawia się przez kilka sekund na ekranie.

Parrot Home

Parrot Home dba o zachowanie anonimowości i prywatności użytkownika i daje dostęp do wielu narzędzi diagnostycznych i testowych, między innymi dla środowiska sieciowego. Występuje w wielu wersjach – mniej i bardziej rozbudowanych. Wersja Home, którą znajdziemy na płycie, to lekki Linux, który płynnie działa nawet na słabszych maszynach. Znajdziemy w nim programy między innymi do bezpiecznej komunikacji ze znajomymi i szyfrowania dokumentów. Warta uwagi jest też wersja Security, przeznaczona dla zaawansowanych użytkowników. Zawiera najważniejsze narzędzia do testów penetracyjnych sieci i systemów operacyjnych.

Korzystamy z systemu

Po uruchomieniu komputera z boo­towalnego nośnika z systemem (trzeba go przygotować za pomocą programu Rufus, dostępnego na płycie) pojawi się Boot Menu. Za pomocą klawiszy strzałek wskazujemy w nim pierwszą pozycję – Live Mode i naciskamy Enter.

Gdy pojawi się pulpit systemu, zostaniemy zapytani o układ klawiatury – wskazujemy po lewej stronie Poland, a po prawej Polish.

W systemie znajdziemy dwie przeglądarki – Mozilla Firefox, która ma wbudowane specjalne dodatki zwiększające anonimowość i bezpieczeństwo, i Tor, zapewniającą całkowitą anonimowość. Sieć TOR nie zawsze jest najlepszym rozwiązaniem, na przykład jeśli chcemy oglądać filmy w serwisie YouTube, możemy swobodnie korzystać ze zwykłej przeglądarki, a nie sieci TOR, która działa znacznie wolniej i służy do bardziej anonimowych zadań. Jeśli chcemy całkowitej anonimowości, klikamy w górnym lewym rogu pulpitu na Applications, Anon Surf, Anonsurf Start.

Aktywujemy w ten sposób specjalny tryb, który nie pozwoli żadnej aplikacji w tle zdradzić naszej tożsamości i lokalizacji. Cały ruch sieciowy jest kierowany przez bezpieczne kanały. Po zakończeniu anonimowej sesji wystarczy wybrać z menu Anonsurf Stop.

Kali Linux

Kali Linux to wyjątkowy system, który zawiera dużo narzędzi od razu gotowych do pracy i przeznaczonych dla zaawansowanych użytkowników. Właściwe ich wykorzystanie wymaga sporej praktyki i doświadczenia, ale nawet początkujący będą w stanie posłużyć się kilkoma podstawowymi. Uwaga! Domyślny użytkownik w wersji Live to root, a hasło to toor.

ABC Kali Linuxa

Domyślnie nie można umieszczać skrótów do programów na pulpicie, ponieważ nakładką graficzną w systemie Kali jest Gnome. Po lewej stronie ekranu jest pasek szybkiego dostępu, na którym znajdują się programy z kategorii Ulubione. Po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na aplikację możemy ją usunąć z tej kategorii. Dodawanie do Ulubionych wygląda podobnie – wystarczy prawym przyciskiem myszy kliknąć na ikonę aplikacji i wybrać opcję Dodaj do ulubionych. Na samym dole paska szybkiego dostępu widać przycisk, który pozwala na wyświetlenie prawie wszystkich programów zainstalowanych w systemie (Wszystkie). 

Niektóre narzędzia są dostępne tylko po wpisaniu odpowiedniej komendy w terminalu. Górny pasek możemy traktować jak pasek zadań w systemie Windows. Po kliknięciu na Programy otworzy się menu z wszystkimi aplikacjami podzielonymi na odpowiednie kategorie. Po kliknięciu na Miejsca będziemy mogli szybko dostać się do najważniejszych folderów w systemie i na dysku. System zamykamy, klikając na strzałkę w górnym prawym rogu, a następnie na symbol wyłączania.