Mając większe mieszkanie czy rozłożysty lub wielopoziomowy dom, możemy natknąć się na problemy z zasięgiem sieci Wi-Fi. Niekoniecznie trzeba kupować od razu mocniejszy router, aby sprostać takiej sytuacji. Dobrym rozwiązaniem może być też nabycie wzmacniacza Wi-Fi, który pozwoli na polepszenie jakości sygnału w dalszych obszarach, gdzie fale elektromagnetyczne przekazywane z routera nie mają już odpowiedniej mocy. Wzmacniacze to urządzenia najczęściej wpinane bezpośrednio do gniazdka sieci energetycznej i wizualnie podobne do dużego zasilacza czy adaptera powerline.

Rozpraszanie się fal elektromagnetycznych Wi-Fi z routera

Sygnał Wi-Fi, tak jak każde inne promieniowanie elektromagnetyczne, rozchodzi się w przestrzeni, rozpraszając się i słabnąc z każdym metrem. Na drodze spotyka głównie powietrze, które nie stanowi dla niego wielkiego problemu, ale różne sprzęty domowe (najgorsze są duże metalowe, takie jak wanna, bojler elektryczny, lodówka itp), ściany i stropy (szczególnie w starszym budownictwie) mogą już być zauważalnie trudniejsze do przeniknięcia. Innymi przeszkadzającymi kwestiami jest po prostu odległość pomiędzy routerem a podłączonym urządzeniem klienckim (laptopem, smartfonem, tabletem, czytnikiem e-booków) i ewentualne inne routery czy nawet sprzęty domowe niezwiązane z Wi-Fi, które mogą zakłócać pożądany sygnał.

Działanie wzmacniaczy Wi-Fi

Jednym ze sposobów na zwiększenie natężenia fal elektromagnetycznych lokalnej sieci bezprzewodowej docierających do klienckich urządzeń jest kupienie specjalnych wzmacniaczy Wi-Fi (można je spotkać też ujmowane pod pojęciem reapeterów czy extenderów Wi-Fi). Urządzenie takie łączy się z naszym głównym routerem i rozgłasza dalej jego sygnał odpowiednio go wzmacniając, aby działał dobrze tam, gdzie router już zawodzi i zrywa połączenie lub dostarcza zbyt niską prędkość przesyłania danych. To nie tyle wzmacniacz, co przekazywacz sieci. W końcu nie tyle wzmacnia konkretnie te fale Wi-Fi, które wychodzą z routera, tylko odbiera tamte, a generuje własne - w danym miejscu już mocniejsze niż te pierwotne.

Warto także sprawdzić, ile kosztują najpopularniejsze obecnie wzmacniacze Wi-Fi - ranking, który umieściliśmy poniżej jest stale aktualizowany i prezentuje najbardziej pożądane modele na rynku.

Standardy sieci

Poszukiwań wzmacniacza nie zaczynamy od przeglądania ofert interesujących nas urządzeń. Najpierw powinniśmy dokonać oględzin routera. Interesuje nas standard Wi-Fi jaki obsługuje, zakresy (pasma) oraz szybkość połączenia. Wszystkie sprzęty Wi-Fi dostępne obecnie na rynku wspierają standard 802.11n (obecnie nazywany też czasem Wi-Fi 4) lub 802.11ac (Wi-Fi 5). Bardzo ograniczona ilość modeli ma szybsze standardy jak ax (nazywany też Wi-Fi 6). Technologia ac jest nowsza i szybsza, ale sprzęt jest wstecznie kompatybilny, więc router ac poda sygnał smartfonowi lub wzmacniaczowi z Wi-Fi n i odwrotnie (w takim wypadku oba urządzenia będą komunikowały się ze sobą w najnowszym wspólnym standardzie, czyli w tym wypadku n). Jeśli znajdziecie u siebie sprzęt pracujący jeszcze wyłącznie w 802.11g, to najwyższy czas wymienić go na coś współczesnego.

Deklarowane prędkości

W obrębie starszej technologii (bardziej leciwe lub nowe, ale tańsze rozwiązania) funkcjonuje jeszcze podział na urządzenia pracujące w zakresie 2,4 GHz i niekiedy dodatkowo 5 GHz. Wi-Fi ac opiera się już tylko o zakres 5 GHz, ale z racji wstecznej kompatybilności ma również aktywne pasmo 2,4 GHz dla pracy w technologii n. Typowe teoretyczne prędkości i oznaczenia szybkości dla routerów n, w zależności, czy są dwuzakresowe (2,4 GHz, 5 GHz) i obsługują technologię MU-MIMO (niezależne wysyłanie i odbieranie aż kilku wiązek sygnału pomiędzy routerem, a np. laptopem) to 150 Mb/s, 300 Mb/s, 450 Mb/s. Dla technologii ac prędkości są zauważalnie wyższe jak np. 750 Mb/s, 900 Mb/s, 1200 Mb/s, 1900 Mb/s, czy nawet tak wysokie jak 5400 Mb/s. Należy mieć jednak jeszcze na uwadze, że producenci łączą szybkości ze wszystkich pasm (a mamy na rynku routery jednopasmowe, dwupasmowe i trzypasmowe), a niekoniecznie będziemy używali wszystkich na raz. Poza tym nasz komputer czy wzmacniacz, aby efektywnie korzystać z tak dobrych osiągów, musi być zgodny z tymi technologiami. Jednak przede wszystkim opisywane w Mb/s prędkości, to laboratoryjne teoretyczne założenia, realne prędkości nawet obok routera czy wzmacniacza będą dużo niższe.

Dobór wzmacniacza do routera i pasma

Najrozsądniej, aby wzmacniacz Wi-Fi miał podobne parametry co router. Wtedy oba sprzęty nie będą miały zaniżanej maksymalnej wydajności przez drugi element. Oczywiście możemy też kupić na zapas mocniejszy wzmacniacz, jeśli planujemy wkrótce zastąpić obecny router czymś o lepszych osiągach. Najlepiej jeśli i router i wzmacniacz będą już zgodne z technologią ac, która pracuje w 5 GHz. Używane dawniej 2,4 GHz jest podatne na zakłócenia, bo nagromadzenie sprzętu (szczególnie w blokach) wysyłającego fale o podobnej częstotliwości jest spore. Może być to router sąsiadów, ale też kuchenka mikrofalowa, głośnik Bluetooth czy nawet niezwiązane z komputerami urządzenie elektryczne. W paśmie 5 GHz poza możliwymi zdecydowanie lepszymi przesyłami na tle 2,4 GHz, występuje też o wiele mniejsze nagromadzenie sygnałów. Niestety jego minusem jest gorsze przenikanie przez przeszkody, ale i tak każdy router 5 GHz działa przecież w lepiej penetrującym obiekty zakresie 2,4 GHz, więc nie trzeba się o to martwić. Poza tym, mamy przecież rozszerzyć jego sygnał wzmacniaczem Wi-Fi.

Moc sygnału i metoda połączenia

Dogodnie jest też wybierać wzmacniacze z większą ilością mocniejszych anten, co bezpośrednio wpłynie na szybkość, zasięg i stabilność przekazywanego połączenia. Zysk sygnału dla anten jest podawany w dB. Im ich więcej, tym lepiej, z resztą to samo tyczy się samej ilości anten. Pożądaną techniką obsługiwaną przez urządzenie jest też beamforming. To kierunkowe kształtowanie mocniejszej wiązki sygnału w miejscu, gdzie znajduje się podłączone urządzenie np. laptop. Bez tego niej routery i wzmacniacze rozprowadzają sygnał równo dookoła (oczywiście nie licząc strat fal spowodowanych przeszkodami).

Warto szukać wzmacniaczy z gniazdem sieci lokalnej RJ-45, czyli na popularnie nazywaną skrętkę. W zasadzie wszystkie modele powinny mieć taki interfejs. Jeśli dysponujemy szybkim łączem internetowym, albo przesyłami pliki w sieci lokalnej (mamy serwer plików NAS lub coś, co go zastępuje) lepiej jeśli złącze będzie pracować w trybie 1 Gb/s (Gigabit Ethernet), a nie tylko 100 Mb/s (Fast Ethernet). Wzmacniacz z gniazdem Ethernetowym umożliwi nam przesłanie dalej sygnału po kablu aby podać go do urządzeń, które nie posiadają Wi-Fi (np. komputery stacjonarne bez kart bezprzewodowych, urządzenia sieciowe typu NAS, niektóre smart TV). Dzięki złączu na skrętkę wzmacniacz po odpowiednim ustawieniu może pracować zamiast podstawowego trybu w nieco inny sposób. Nie przekazuje wtedy dalej fal Wi-Fi z routera, a pobiera od niego dane po kablu i już całkiem niezależnie tworzy swoją sieć. Jeśli mamy pociągnięty przewód gdzieś w dalszą część domu, może to być lepsze rozwiązanie niż sparowanie routera i wzmacniacza przez Wi-Fi.

Ważne cechy dobrego wzmacniacza

kilka anten,

obsługa Wi-Fi ac/praca w paśmie 5 GHz i 2,4 GHz,

gniazdo sieci lokalnej Gigabit Ethernet,

obsługa kształtowania wiązki beamforming,

zgodność z podobnymi standardami, co nasz router

Instalacja

Czy konfiguracja wzmacniacza to coś trudnego? W zasadzie nie. Większość urządzeń (o ile nasz router ma funkcję WPS) najprościej sparować dzięki dedykowanym przyciskom. Najpierw przytrzymujemy na routerze przez kilka sekund guzik odpowiedzialny za WPS, potem powtarzamy to na wzmacniaczu. Najlepiej posiłkować się instrukcją obsługi naszych urządzeń. Jeśli nie znaleźliśmy takiej dla posiadanego routera, to na pewno będzie dostępna w Internecie, wystarczy poszukać w Google czy na stronie producenta. Niektóre modele umożliwiają wstępne ustawienie dzięki dedykowanej aplikacji na smartfony i tablety, inne trzeba najpierw połączyć kablem z komputerem. Ponownie odsyłamy do instrukcji posiadanego modelu urządzenia. Utworzona przez extender i poprawnie skonfigurowana sieć Wi-Fi będzie miała w zależności od ustawień i modelu, bardzo podobną lub taką samą nazwę jak nasza z głównego routera.

Odpowiednie miejsce

Ważne jest umiejscowienie naszego wzmacniacza. Nie podłączamy go w miejscu, gdzie nie jesteśmy zadowoleni z naszego Wi-Fi i sygnał jest już naprawdę słaby, tylko w takim, gdzie uzyska optymalny zasięg naszego routera. Wzmacniacze posiadają dedykowane diody do sygnalizacji jakości połączenia, to ułatwi znalezienie optymalnego umiejscowienia (niektóre modele pozwalają na wyłączenie podświetlenia, które np. mogłoby przeszkadzać w nocy). Ewentualnie można zalogować się zgodnie z tym, co mówi instrukcja obsługi, na stronę konfiguracyjną routera lub do dedykowanej aplikacji i tam zobaczyć dokładniejszy wynik pomiaru zasięgu, chociaż powiadomienie światełkami z obudowy powinno wystarczyć. Pewną opcją jest też obejście okolic obszaru, w którym chcemy poprawić sygnał, nie z samym wzmacniaczem, a telefonem z zainstalowaną jedną z darmowych aplikacji do mierzenia sygnału Wi-Fi, lub po prostu patrzenie się na jego systemowe kreski sygnału sieci bezprzewodowej.

Mesh Wi-Fi i router jako alternatywa

A może jednak wzmacniacz da się czymś zastąpić? Niektóre routery można ustawić w tryb wzmacniacza Wi-Fi. Warto przejrzeć specyfikację producenta lub opcje w menu, jeśli mamy dodatkowy nieużywany router w domu. Chociaż prawdopodobnie nie będzie zapewniał tak dobrych szybkości, w końcu raczej kupiliśmy nowy router dlatego, że ten kurzący się teraz w pudełku był za słaby i zbyt stary.

Ciekawsze są routery działające w technologii mesh Wi-Fi. To bardzo wygodne, chociaż stosunkowo kosztowne rozwiązanie. Łącze internetowe podpinamy tylko do jednego routera, a pozostałe rozstawiamy po domu z zachowaniem tej samej zasady co przy zwykłym wzmacniaczu (nie za daleko od routera z Internetem, śledźmy jakość sygnału na poszczególnych elementach systemu mesh). Sprzedawane są najczęściej jako zestawy trzyelementowe, ale możemy je rozszerzyć poprzez dokupienie większej ilości współpracujących punków mesh (zgodnie z wytycznymi producenta co do kompatybilnych nowych elementów sieci mesh). Wielką zaletą systemu mesh jest prosta konfiguracja w stosunku do ręcznego stawiania sieci z wieloma punktami dostępowymi i dobre pokrycie dużej powierzchni budynku czy nawet przydomowego ogrodu siecią Wi-Fi. Każdy element mesh ma tą samą nazwę rozgłaszanego Wi-Fi, a przełączanie pomiędzy routerami, kiedy chodzimy np. z naszym tabletem po domu jest bardzo płynne. Część systemów mesh można też spiąć pomiędzy jego elementami kablem sieciowym, co będzie dogodniejsze, o ile mamy pociągniętą skrętkę w odpowiednie miejsca.

Zalety i wady systemu Wi-Fi Mesh

Kompleksowe rozwiązanie na pokrycie sygnałem całego domu

Łatwa możliwość rozbudowy

Jednolita sieć Wi-Fi

Wyższa cena niż tradycyjny router i dokupione wzmacniacze

Mniejszy wybór urządzeń niż przy routerach i wzmacniaczach